Zatrzymanie = środek przymusu
- Czas = max 48h + 24h jeżeli (w czasie 48h) przekazany do dyspozycji sądu wraz z wnioskiem o zastosowanie TA. Zatrzymanego należy zwolnić, jeżeli w ciągu 24 godzin od przekazania go do dyspozycji sądu nie doręczono mu postanowienia o TA. (lub odszkodowanie)
- Przesłanki = Zatrzymanie dopuszczalne tylko, gdy dot. osoby, co do której istnieje uzasadnione przypuszczenie, że popełniła ona przestępstwo, a zachodzi obawa ucieczki lub ukrycia się tej osoby albo zatarcia śladów przestępstwa bądź też nie można ustalić jej tożsamości albo istnieją przesłanki do przeprowadzenia przeciwko tej osobie postępowania w trybie przyspieszonym. Poza tym tylko prokurator może zarządzić zatrzymanie i doprowadzenie osoby podejrzanej.
- Zatrzymanego należy natychmiast poinformować o przyczynach zatrzymania i o przysługujących mu prawach oraz wysłuchać go.
- Z zatrzymania sporządza się protokół, którego odpis doręcza się zatrzymanemu. Do protokołu należy wciągnąć także złożone przez zatrzymanego oświadczenia oraz zaznaczyć udzielenie informacji o przysługujących mu prawach.
- Zatrzymanemu na jego żądanie należy umożliwić nawiązanie w dostępnej formie kontaktu z adwokatem, a także bezpośrednią z nim rozmowę; zatrzymujący może zastrzec, że będzie przy tym obecny;
- Zatrzymanemu przysługuje zażalenie do sądu, w którym może on domagać się zbadania zasadności, legalności oraz prawidłowości jego zatrzymania.W razie uznania bezzasadności lub nielegalności zatrzymania sąd zarządza natychmiastowe zwolnienie zatrzymanego.
- Niedopuszczalne jest ponowne zatrzymanie na podstawie tych samych faktów i dowodów.
- Niezależnie od prawa zażalenia do sądu, zatrzymany ma też prawo do wniesienia zażalenia do prokuratora właściwego miejscowo na sposób przeprowadzenia zatrzymania (ustawa o Policji).
- Obowiązek powiadomienia prokuratora o zatrzymaniu stanowi jedną z gwarancji praworządnego stosowania tego środka przymusu i pozwala na realizowanie przez prokuratora uprawnienia i obowiązku do nadzoru nad prawidłowością zatrzymania. Prokurator uznając, że ustała przyczyna zatrzymania albo stwierdzając jej brak, zarządzi, natychmiastowe zwolnienie zatrzymanego.
- Obowiązek humanitarnego traktowania zatrzymanego (art. 41 ust. 4 Konstytucji RP).
- Niesłuszne zatrzymanie = roszczenie o odszkodowanie (art.41 ust.5 Konstytucji RP) i zadośćuczynienie w wypadku niewątpliwie niesłusznego zatrzymania (art. 552 § 4 k.p.k.).
